DUYGULAR VE KİŞİSEL FARKINDALIK

Beş yaşındaki çocuklar harika bir arkadaştır. Güçlü dil becerilerine sahipler ve fikirlerini ve hikayelerini paylaşmayı severler. Onlar yaratıcı problem çözücülerdir. İşlerin “nasıl” ve
“neden” işlediğini anlamaya isteklidirler. Okuma, yazma ve matematik becerileri, sosyal ve duygusal becerileri de artar. Bakımverelerinin rehberliği ve desteğiyle, okulda ve sosyal
yaşamda gelişmek için ihtiyaç duydukları alışkanlıkları geliştirirler.

Hepimizin duyguları var! Çocuklar güçlü duygusal baş etme stratejileri geliştirdiklerinde, hayatın iniş çıkışlarını daha iyi idare edebilirler. Ebeveynler olarak, çocukların duygularını adlandırmalarına, anlamalarına ve sağlıklı bir şekilde ifade etmeleri için stratejiler geliştirmelerine yardımcı olabiliriz. Beş yaşındaki çocuklar neden belirli duyguları hissettikleri hakkında konuşabilir ve dürtülerini kontrol etmek için öğrendikleri stratejileri uygulayabilir. Ancak bu duyguları tanımlayabilmeleri, doğru ifade edebilmeleri ve kontrol edebilmeleri için yetişkin rehberliğine ihtiyaçları vardır. Yeni beceriler öğrendikçe ve artan bağımsızlık ile zorlukların üstesinden geldikçe özgüvenleri artar.

Ailelere Öneriler

1.Çocuğunuzun duyguları ve hisleri anlamasına yardımcı olun.

Resimli kitaplar, çocukların duyguların neye benzeyebileceğini belirlemelerine yardımcı olan güçlü araçlardır ve duygularını başkalarının duygularıyla ilişkilendirmeye başlamalarına yardımcı olabilir. Okurken, duygusal bir olay meydana geldiğinde durun ve bir karakterin nasıl hissettiği hakkında konuşun. Örneğin, “Cinderella’nın kız kardeşleri baloya gidemeyeceğini söyledi. Şu anda kendini nasıl hissettiğini düşünüyorsun? Külkedisi olsaydın nasıl hissederdin?” Diyebilirsiniz.

2. Duyguları Normalleştirin.

Duygular normaldir – bazen herkes kendini kızgın, üzgün, mutlu veya korkmuş hisseder. Çocukların bunu anlamalarına yardımcı olmak, güçlü duygular yaşadıklarında endişelerini hafifletebilir. Kendi çocukluğunuzdan, korktuğunuz veya üzüldüğünüz zamanlarla ve kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olan şeylerle ilgili deneyimlerinizi paylaşın. Kulağa şöyle gelebilir: “Okulun ilk günü için gerginsin? Anaokuluna başlamadan önce ne kadar gergin olduğumu hatırlıyorum! Kimseyi tanımayacağımdan korkuyordum ama öğretmen birbirimizin isimlerini öğrenmemize yardımcı olacak bir oyun oynadı . Ne hakkında gergin hissediyorsun? ”

Çizim gibi yaratıcı etkinlikler, çocuğunuzun zor duyguları ifade etmesine ve
yönetmesine yardımcı olabilir.

Çizim yaparken şu temaları deneyin:

• Seni ne mutlu hissettirir?
• Kendinizi güvende hissetmenize ne yardımcı olur?
• Kendinizi güvende hissetmenize ne yardımcı olur?
• Endişelendiğinde sana ne yardımcı olur?

Ayrıca kendi çocukluğunuzdan bir deneyim paylaşmak isteyebilirsiniz.

Empati, pratikle geliştirebileceğimiz ve güçlendirebileceğimiz bir beceridir. Empati, başka birinin ne düşündüğünü veya hissettiğini hayal edebildiğimiz ve sonra şefkatli bir şekilde yanıt verebileceğimiz anlamına gelir. Beş yaşındaki çocukların çoğu, diğer insanların kendilerinden farklı düşünceleri ve duyguları olduğunu ve sözlerin ve eylemlerin başkalarının duygularını etkileyebileceğini anlar (örneğin, “Annem ona sarıldığımda mutlu hissediyor.”). Çocuğunuz “gizli duygular” kavramını da anlamaya başlayabilir: insanlar bunu dışarıda göstermeseler bile içeriden üzgün veya kızgın hissedebilirler.

Ailelere Öneriler

1. Çocuklar, ebeveynden süper kahramana ve en sevdikleri hikaye karakterine kadar farklı yaratıcı roller üstlendiklerinde, kendilerini başka birinin yerine koyma pratiği yaparlar. Giydirme kıyafetleri, bebekler ve doldurulmuş hayvanlar, çocukların bu tür oyunlara katılmak için kullandıkları araçlar olabilir.
2. Bağışta rehberlik etmek için empatiyi kullanın. İhtiyacı olan biri için nazik bir eylem yapmadan önce, çocuklardan o kişi hakkında bildiklerini – ihtiyaçları, ilgi alanları, sevdikleri ve hoşlanmadıkları şeyler – düşünmelerini isteyin ve ardından bir not yazın, bir hediye verin veya onlara uygun küçük bir iyilik yapın.
3. Başkalarını radarlarına alın. Harvard’lı psikolog Richard Weissbourd’un dediği gibi, “Hemen hemen tüm çocuklar birine karşı naziktir ve birileri için empati kurar. Asıl iş, onların yakın ilgi alanlarıdışındaki insanlara karşı nazik ve empatik olmalarını sağlamaktır.”Çeşitli ırklardan ve milletlerden insanlar da dahil, yaşları ve
   yetenekleri farklı ebeveynler, çocukların bu çevrenin dışındaki insanları fark etme ve onlarla empati kurma alışkanlığı kazanmalarına yardımcı olabilir. Başlangıç olarak, oyun alanında tek başına oynayan çocuğu gösterin ya da çocuğunuzdan size yeni bir sınıf arkadaşından bahsetmesini isteyin – ve sonra onları nasıl dahil edeceğiniz ve hissettiği duygular hakkında konuşun.
4. Başkalarının düşünceleri ve duyguları hakkında konuşun. Çocuklara diğer insanların nasıl hissettiğini hayal etme pratiği yapın. Örneğin, “Arkadaşının oyuncağını aldığında, sence nasıl hisetmiş olabilir?” gibi bir dil kullanın. Onlarla insanların nasıl hem benzer hem de farklı olduğu hakkında konuşun. Örneğin, hepimizin yemeğe ihtiyacı vardır, ancak bebek henüz sandviçinizi paylaşamaz. Hepimizin sevgiye ihtiyacı var ama bir kedi kucaklanmak istemeyebilir. Bazı bitkiler tam güneşe ihtiyaç duyar ve bazıları gölgede çiçek açar. Arkadaşlarınıza, ailenize ve topluluk üyelerine onların özel ihtiyaçlarını karşılayacak şekillerde nasıl yardımcı olabileceğinizi keşfedin.

Cesaret, korku veya engeller karşısında iyi seçimler yapmayı içerir. Unutmayın: Cesaret korkusuzluk anlamına gelmez. Bu, korkunun bizi yeni fırsatları keşfetmekten, becerilerimizi geliştirmekten ve doğru olanı yapmaktan alıkoymasına izin vermediğimiz anlamına gelir. Beş yaşındaki bir çocuk için cesaret, yeni bir okula başlamak, onları genişleten yeni bir aktivite denemek ve çaba gerektiren yeni beceriler öğrenmek gibi görünebilir. Yeni bir şeyle karşılaştığında çocuğunuzun cesur olmasına yardımcı olunuz.

Ailelere Öneriler

1. Onları yeni aktivitelere hazırlayın. Yeni maceralar – yeni bir sınıfa gitmekten dişçiye gitmeye kadar – çocukların endişelenmesine neden olabilir. Önceden ne olacağı hakkında konuşun. Örneğin, yıllık muayeneden önce, ne olacağını açıklamak için bir oyuncak doktor seti kullanın ve bir oyuncak bebek veya doldurulmuş hayvanı kontrol etmelerine izin verin. Bu, durumlara bilgi ve cesaretle yaklaşmalarına yardımcı olur.
   “Yeni bir şey yaptığımızda, ne yapacağımız hakkında konuşalım.”
2. Çocuğunuzun Güveninizi Ödünç Almasına İzin Verin. Çocuklar ebeveynlerine bakıp “Burada korkmalı mıyım?” diye düşünür. Psikologlar buna “sosyal referans” diyorlar. Örneğin, çocuklar ilk kez bir köpek gördüklerinde, köpeğin tehlikeli olup olmadığını değerlendirmek için anne ya da babaya bakarlar. Ebeveynleri rahat görünüyorsa, çocuğun köpeğe yaklaşması daha kolaydır. Çocuklar korktuğunda, içgüdülerimiz kaçmalarına yardım etmek veya korkunç durumlardan tamamen kaçınmak olabilir. Ama bu onlara, “Bu senin için çok zor!” mesajını vermektedir. Bunun yerine, cesaret verin. Çocuğunuza “Zor, ama yapabileceğini biliyorum.”
   deyin. Çocuğunuzun başa çıkma yeteneğine olan inancınızı gösterin.